Kurabiye, pasta, poğaça, açma, ekmek yerken bazen çok farklı ve eşsiz bir lezzeti alıyorsanız bunun sırrı mahlep’dir. Peki bu eşsiz lezzet olan mahlep nasıl bir bitkidir? Mahlep nerelerde kullanılır? Ve mahlep sağlığa faydalı mıdır? Mahlep zararlı mıdır? Bugünkü makalemizde sizler için mahlep araştırmasını yaptık.
Mahlep, mahlab, mahalab, mahleb, mahaleb, mahlepi, machlep yada makhlepi olarak farklı dillerde yazılır ve Latince adı : Prunus mahaleb L., EŞ anlamlısı ise Cerasus mahaleb olan mahlep, gülgiller familyasındandır.
İdris ağacı, diğer bilinen ismi ile mahlep ağacı beyaz çiçekli çalı benzeri küçük bir ağaçtır. İdris ağacının çekirdeklerinin içine mahlep denir. İdris ağacının meyveleri ise 5-10 mm çapında küçük ince etli, kiraz benzeri bir meyvedir. Meyveleri ilk önce yeşil sonra kırmızıya döner ardından olgunlaşırken koyu mordan siyaha döner, çok acı bir tada sahiptir. Mahlep kirazı, taş kiraz olarak da bilinir.
Orta-Güney Avrupa ve Kuzey Afrika’ya özgüdür. Mahlep ağacının, meyvelerinin içindeki tohumları Doğu Avrupa ve Orta Doğu’da yüzyıllardır kullanılmaktadır. Ayrıca mahlep ağacı eski zamanlarda pek çok saray ve kraliyetin bahçelerini süslemiştir.
Mahlep kirazı, Akdeniz, Güneydoğu Avrupa ve Batı Asya’da bol miktarda yetişir; Bununla birlikte, bazen ılık ve kuru iklimi tercih ettiği Orta Avrupa’da bulunur. Türkiye’de Mardin, Niksar, Amasya, Zile, Çorum, Tokat ‘da dağ yamaçlarında mahlep yetiştirilir. Mutfakta kullanımı ise, Avrupa’nın Güneydoğu bölgesi (Yunanistan, Ermenistan) ve Batı Asya (Türkiye, Lübnan, Suriye) ile sınırlıdır. Başlıca ihracat ülkesi Suriye’dir.
Mahlep-mahlep tozu, mahlep ağacının kiraz benzeri tohumlarından yapılan aromatik bir baharattır. Yaklaşık 5-10 mm çapındaki tohumun çekirdeğini çıkarmak için taş ile kırılır, içinden çıkan çekirdekler yumuşak ve çiğnenebilir, çekirdekler kurutulur ve öğütülerek toz haline getirilir. Ve buna mahlep tozu denir..
Mahlep, Orta Doğu ve Kuzey Afrika’da yüzyıllar boyunca ekmek, peynir, kurabiye ve bisküvilere aroma vererek lezzet katar. Amerika Birleşik Devletleri’nde, Yunanistan’da yılbaşı pastasında ve diğer pasta tariflerinde kullanılan temel bir maddedir. Ayrıca mahlebi, Ermeniler yine yılbaşı pastası olan Choereg isimli pastada kullanırlar. ( paskalya çöreği denebilir) . Akdeniz usulü yemeklerde de kullanılan mahlebi sote sebzelere veya kremalı çorbalara, özellikle de havuç veya bal kabağına serpilir. Mahlep, Kıbrıs’da FLAOUNES ismi ile bilinen peynirli paskalya ekmeğinde kullanılırken, Türkiye’de poğaça, açma ve kandil simidinde, Orta Doğu’da ise yine kandil simitlerinde, sokaklarda satılan Ka’kat isimli küçük mayalı ekmek yapımında, Ramazan bayramlarında ikramlık olarak Maamoul isimli dolgulu kurabiye yapımında kullanılır. Mısır’da toz Mahlep, bal, susam ve ceviz ile macun haline getirilir, tatlı olarak yenir veya ekmek ile atıştırmalık yapılır.
Mahlebin diğer kullanım alanları:
Mahlep ağacının yapraklarından yeşil bir boya elde edilir.
Meyvelerden koyu gri ile yeşil boya elde edilebilir.
Parfüm yapımında kullanılır.
Ahşap cilası. Torna, süs eşyası vb. için kullanılır.
Mahlep nerelerde bulunur?
Baharatçılarda, aktarlarda, marketlerde bulabilirsiniz.
Mahlep nasıl saklanır?
Cam bir kavanoz içerisinde kavanoz kapağını kapatarak saklayabilirsiniz. Sakladığınız yerde Nem ve rutubet olmamalı